Kultura w klasztorze – coraz bogatsza

176 wydarzeń: od warsztatów dla rodzin z małymi dziećmi, poprzez spotkania z podróżnikami, do koncertów znanych muzyków. W imprezach tych wzięło udział 14,5 tysiąca ludzi – nie tylko z Węgrowa i okolic, ale również z sąsiednich powiatów, a nawet z Warszawy. Takimi wynikami w kończącym się 2023 roku pochwaliło się Centrum Dialogu Kultur w Węgrowie. Prowadzone przez Stowarzyszenie Klasztor Węgrów i miejscową parafię, ma już plany i na przyszły rok.

Odnowiony i zaadaptowany do nowej roli dawny klasztor ojców reformatów działa jako niepubliczna placówka kultury od półtora roku. O ile przez połowę roku 2022 odbyło się tam 71 imprez, to w całym roku 2023 było ich już 176. Duża ich część to wydarzenia ujęte w tematycznych cyklach. „Rodzinne poranki w klasztorze” to warsztaty artystyczne, przedstawienia i zabawy skierowane do najmłodszych. „Wieczory podróżników” to prezentacje i opowieści ludzi, którzy odwiedzili ciekawe i egzotyczne miejsca. W ramach „Jazzu w klasztorze” koncertowali zarówno starzy mistrzowie, jak Jan Ptaszyn Wróblewski, jak i młodzi, oryginalni twórcy tego gatunku muzycznego. Na „Wieczorach mistrzów” śpiewali znani wykonawcy muzyki rozrywkowej i obiecująca młodzież, grali pianiści i rockmani.

Zakryty szkłem dawny klasztorny wirydarz wykazał się niezłą akustyką. W mijającym roku dokupiono doń trochę sprzętu nagłośnieniowego i oświetlenia scenicznego, a także dobrej klasy fortepian. Muzycy mogą więc grać w przyzwoitych warunkach, a jak zapewniają gospodarze – wieść o tym miejscu rozchodzi się coraz szerzej, bo kolejni zapraszani wykonawcy przyznają, że już o węgrowskiej scenie słyszeli.

Rocznicowo i plenerowo

Poza cyklami tematycznymi było również trochę imprez okolicznościowych. Kustosz Roman Postek na piątkowej konferencji powiedział, że w 2023 roku wiązały się one w dużej mierze ze 160. rocznicą powstania styczniowego. Przygotowana tu wystawa o bitwie węgrowskiej („polskich Termopilach”) była prezentowana na miejscu, a potem trafiła m.in. do Senatu RP. W kalendarzu ma też już stałe miejsce letnia plenerowa impreza przypominająca zasługi dawnego właściciela Węgrowa – Jana Dobrogosta Krasińskiego. Turniej husarski na łące za węgrowskim cmentarzem przyciągnął licznych rekonstruktorów dawnej sztuki wojennej (a zbrojnym mężom zawsze towarzyszą piękne damy i muzykanci).

CDK promowało też turystykę, organizując kilka rajdów rowerowych i konferencję na temat produktu turystycznego, jakim jest „Wielki gościniec litewski”. Przyjezdnych zaprasza na zwiedzanie podziemnej ekspozycji muzealnej o wielokulturowej przeszłości Węgrowa. Z oferowanych tu miejsc noclegowych korzystały m.in. polskie dzieci z Litwy, Białorusi i Ukrainy, uczestnicy warsztatów tanecznych w Sokołowie i grupy rekolekcyjne, ale pojawiali się też turyści indywidualni.

Plany na rok 2024

Jeśli chodzi o turystykę, to są nawiązywane kontakty z biurami podróży, aby ludzie zwiedzający Mazowsze zaglądali częściej do Węgrowa i zwiedzali nie tylko klasztor, ale i inne zabytki. Poza koloniami dla dzieci z dawnych Kresów wspomina się też o „Zielonych Szkołach”. Szykowana jest oferta dla grup i stowarzyszeń.
W zakresie działalności stricte kulturalnej kontynuowane będą wszystkie wymienione wyżej cykle tematyczne. Dyrektor Marek Sobisz zapowiada, że 20 stycznia na „Rodzinnym poranku” wystąpi ze swoim przedstawieniem młodzież ze szkoły w Miedznie. Tydzień wcześniej na „Wieczorze podróżników” zagości osoba, która przemierzyła włoski szlak św. Franciszka. 27 stycznia na „Wieczorze mistrzów” zagra pianista z Kalifornii.

Co z pieniędzmi?

Remont i adaptacja dawnego klasztoru reformatów odbyły się z wykorzystaniem środków unijnych, dlatego przez kilka lat Centrum nie może na swoich imprezach zarabiać. Pobiera oczywiście opłaty za usługi hotelowe, ale tylko tyle, żeby pokryć koszty. Zapłata dla artystów oraz utrzymanie budynku i dziewięciorga pracowników odbywa się więc z programów, jakie dla organizacji pozarządowych i placówek kultury mają instytucje państwa i samorządów. Programów tych jest całkiem dużo, obejmują one nie tylko organizację pojedynczych wydarzeń, ale również całych cykli. Trzeba więc pisać dużo wniosków, a z uzyskanych dofinansowań starannie się rozliczać, by przez jakieś niedopatrzenie nie stracić szansy na następne.

Stowarzyszenie nie ma stałych, regularnych i całorocznych dotacji, na jakie mogą liczyć placówki kultury należące do państwa i samorządów. Dopóki nie minie tzw. okres trwałości projektu nie może rozwinąć działalności komercyjnej i musi polegać na państwowych bądź prywatnych mecenasach. Posłanka Maria Koc z zarządu stowarzyszenia nie ma obaw, że po zmianie rządu to finansowanie nagle się urwie. Nie było bowiem załatwiane „na gębę”, ale odbywa się w ramach szczegółowo opisanych procedur, zaś pracownicy CDK wykazali już, że potrafią się w nich sprawnie poruszać.

Jeszcze dzisiaj

Ostatnia w tym roku impreza w Centrum Dialogu Kultur odbędzie się dzisiaj (30 grudnia) po południu. O godzinie 15.00 na „Podlaskiej Wigilii Wielokulturowej” wystąpi kilka okolicznych zespołów ludowych. Będą też kolędnicy, pokaz gry na ligawce, wystawa podlaskich wycinanek z opłatka i gawęda o dawnych zwyczajach i tradycjach bożonarodzeniowych.